Αμοργός 31/03/2006 Amorgosphoto (c) Nikos Nikitidis Νίκος Νικητίδης
Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2009
Δευτέρα 21 Δεκεμβρίου 2009
Σάββατο 19 Δεκεμβρίου 2009
Παρασκευή 18 Δεκεμβρίου 2009
Ophrys parosica
Χίος 12/04/2009 Chiosphoto (c) Zissis Antonopoulos Ζήσης Αντωνόπουλος
Η Οφρύς της Πάρου περιγράφτηκε το 1995 απόν τον P. Delforge από την Πάρο. Έχει βρεθεί επίησς στην Αμοργό, την Αστυπάλαια και την Χίο.
Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου 2009
Coeloglossum viride
Φαλακρό 12/07/2009
Η ορχιδέα αυτή είναι συχνή στην Ευρώπη αλλά πολύ σπάνια στην Ελλάδα. Ανθίζει αργά το καλοκαίρι στην αλπική ζώνη ορισμένων βουνών της Μακεδονίας
Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου 2009
Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2009
Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου 2009
Ophrys ferrum-equinum var. trilova
Λαύριο 27/03/2009 Lavrionphoto (c) Nikos Nikitidis Νίκος Νικητίδης
Παρασκευή 11 Δεκεμβρίου 2009
Ophrys leucophthalma
Αρκαδία 14/05/2009 Arcadiaphoto (c) Sotiris Alexiou Σωτήρης Αλεξίου
Πρώτη αναφορά για την Αρκαδία από τον Σωτήρη Αλεξίου.
Παρασκευή 4 Δεκεμβρίου 2009
Περιμένοντας την άνοιξη
Αμοργός 20/11/2009 Amorgos
Πεντέλη 24/11/2009 Pentelikon
Πεντέλη 24/11/2009 Pentelikon
Κέα 28/11/2009 KeaΚυριακή 29 Νοεμβρίου 2009
Παρασκευή 27 Νοεμβρίου 2009
Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2009
Σάββατο 7 Νοεμβρίου 2009
Κυριακή 1 Νοεμβρίου 2009
Ορχιδέες της Ελλάδας: ένα νέο βιβλίο
Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του Ζήση Αντωνόπουλου «Ορχιδέες της Ελλάδας - το γένος Οφρύς», σε καλλιτεχνική επιμέλεια του Βαγγέλη Παπιομύτογλου. Πρόκειται για ένα βιβλίο υψηλών εκδοτικών προδιαγραφών από κάθε άποψη: περιεχομένου, εικονογράφισης, εκτύπωσης και βιβλιοδεσίας. Παράλληλα, αποτελεί έναν εύχρηστο οδηγό 320 σελίδων, δεμένο με σκληρό εξώφυλλο ,που επιτρέπει την άνετη χρήση του και για τις εξορμήσεις στην φύση. Εκτός από την πολυσέλιδη και αναλυτική εισαγωγή, στις 320 σελίδες του βιβλίου περιγράφονται 124 είδη, υποείδη και ποικιλίες με πλούσιο εικονογραφικό υλικό από 650 έγχρωμες φωτογραφίες.
Περισσότερα για το βιβλίο στην σύνδεση:
http://www.mediterraneo.gr/
Περισσότερα για το βιβλίο στην σύνδεση:
http://www.mediterraneo.gr/
Παρασκευή 30 Οκτωβρίου 2009
Πέμπτη 29 Οκτωβρίου 2009
Δευτέρα 26 Οκτωβρίου 2009
Ophrys ferrum-equinum
Λαύριο 27/03/2009 Lavrionphoto (c) Nikos Nikitidis Νίκος Νικητίδης
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει από ορισμένους ερευνητές μια τάση να προβιβάζουν σε νέα είδη (ή υποείδη) διάφορες ποικιλίες ή ακραίες μορφές αρκετών ειδών του γένους Οφρύς. Οι διαφορές στις οποίες βασίζονται είναι λίγες. Τελικά το αποτέλεσμα είναι να δημιουργείται μεγάλη σύγχυση.,
Η Ophrys ferrum-equinum παρουσιάζει μεγάλη ποικιλομορφία στη νότια Ελλάδα και τα νησιά.
Στις φωτογραφίες παρουσιάζεται μια ακραία μορφή της Ophrys ferrum-equinum, που έχει εξάπλωση σε όλη την Αττική και συνήθως συνυπάρχει με την κλασική μορφή αυτής της ορχιδέας. Το βασικό χαρακτηριστικό της είναι η μακρόστενη κεντρική περιοχή του χείλους. Παρατηρείται επίσης και ανάπτυξη των πλαϊνών τμημάτων, που σε ορισμένες περιπτώσεις δίνει τρίλοβη εικόνα στο άνθος.
Η Ophrys ferrum-equinum παρουσιάζει μεγάλη ποικιλομορφία στη νότια Ελλάδα και τα νησιά.
Στις φωτογραφίες παρουσιάζεται μια ακραία μορφή της Ophrys ferrum-equinum, που έχει εξάπλωση σε όλη την Αττική και συνήθως συνυπάρχει με την κλασική μορφή αυτής της ορχιδέας. Το βασικό χαρακτηριστικό της είναι η μακρόστενη κεντρική περιοχή του χείλους. Παρατηρείται επίσης και ανάπτυξη των πλαϊνών τμημάτων, που σε ορισμένες περιπτώσεις δίνει τρίλοβη εικόνα στο άνθος.
Σπάτα (Αττική) 03/04/2009 Spata (Attica)
Αγία Μαρίνα (Αττική) 05/04/2008 Agia Marina (Attica)
Σούνιο 12/04/2009 SounionΤετάρτη 21 Οκτωβρίου 2009
Δευτέρα 19 Οκτωβρίου 2009
Ophrys lacaena
Γύθειο 16/04/2007photo (c) Ζήσης Αντωνόπουλος
Η Οφρύς η λάκαινα (θηλυκό του Λάκων) ανήκει σε μια γενικότερη ομάδα (holoserica - fuciflora) και θεωρείται ενδημική των νότιων περιοχών της Λακωνίας. Ανθίζει σε φρυγανότοπους και αραιά δρυοδάση Απρίλιο - Μάϊο.
Σάββατο 17 Οκτωβρίου 2009
Τρίτη 13 Οκτωβρίου 2009
Ophrys schlechteriana
Δήλεσι 30/04/2008 Βοιωτία
H Ophrys schlechteriana (κατ' άλλους Ophrys heldreichii subsp. schlechteriana) έχει ελάχιστες διαφορές με την Ophrys heldreichii, που θεωρείται από ορισμένους ερευνητές ενδημική της Κρήτης. Βλέποντας αυτά τα φυτά στο πεδίο (in situm) στην Ανατολική Πελοπόννησο, την Ανατολική Στερεά Ελλάδα, την Εύβοια, τις Κυκλάδες και την Κρήτη δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις διαφορές στην μορφή και τους βιότοπούς τους. H Ophrys schlechteriana είναι αφιερωμένη στο Γερμανό ερευνητή Schlechter.
Καπανδρίτι (Αττική) 30/04/2008
Σάββατο 10 Οκτωβρίου 2009
Ophrys attica X Ophrys leochroma
Πελοπόννησος 16/04/2007 Peloponnisosphoto (c) Zissis Antonopoulos Ζήσης Αντωνόπουλος
Τετάρτη 7 Οκτωβρίου 2009
Ophrys hebes var. negadensis
Νεγάδες (Ιωάννινα) 17/04/2009 Negades (Ioannina)photo (c) Zissis Antinopoulos Ζήσης Αντωνόπουλος
Αυτή η ποικιλία της Ophrys hebes (Οφρύς της Ήβης) ονομάστηκε negadensis από το χωριό Νεγάδες του Ζαγοριού, όπου βρέθηκε και περιγράτηκε το 2004. Ο βιότοπος της Ophrys hebes var. negadensis [υποστηρίζεται πάντως ότι αποτελεί ξεχωριστό είδος] είναι δάση βελανιδιάς σε μεγάλα υψόμετρα. Ανθίζει από τα τέλη Απριλίου.
Δευτέρα 5 Οκτωβρίου 2009
Ophrys bertolonii
Ήπειρος 04/05/2009 Epirusphoto (c) Spuros Tsiftsis Σπύρος Τσιφτσής
Η Ophrys bertolonii είναι είδος της κεντρικής Μεσογείου και κυρίως της Ιταλίας. Έχει βρεθεί και στην Ελλάδα, στην Κέρκυρα και στην Ήπειρο. Στα ελληνοαλβανικά σύνορα την εντόπισε το 2008 ο Κυριάκος Μαντούβαλος. Πιθανώς τα φυτά να φύτρωσαν από σπόρους που μεταφέρθηκαν με τον αέρα από την Ιταλία, αν και πρέπει κάποιος να δει ποιες εποχές επικρατούν δυτικοί και βορειοδυτικοί άνεμοι και τι ένταση έχουν. Ενδιαφέρον επίσης έχει να διαπιστωθεί αν και σε ποιες περιοχές της Αλβανίας υπάρχει αυτή η ορχιδέα.
Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου 2009
Anacamptis pyramidalis var. brachystachys
Πάρνηθα (400 μ.) 25/04/2008
Ποικιλία της Anacamptis pyramidalis. Η ταξιανθία της δεν είναι πυραμιδοειδής αλλά σφαιρική με χαλαρή διάταξη των ανθέων, με χρώμα ανοιχτό ροζ έως ανοιχτό λιλά.
Τρίτη 29 Σεπτεμβρίου 2009
Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου 2009
Ophrys icariensis
Ηρακλειά 15/03/2008 Irakliaphoto (c) Yiannis Gavalas Γιάννης Γαβαλάς
Ενδημική της Ικαρίας, της Νάξου και της Ηρακλειάς, όπου την εντόπισε ο Γιάννης Γαβαλάς. Περιγράφτηκε το 1990 από την Ικαρία (HIRTH & SPAETH)
Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου 2009
Δευτέρα 21 Σεπτεμβρίου 2009
Ophrys bicornis
Όλυμπος 17/05/2009 Olymposphoto (c) Zissis Antonopoulos Ζήσης Αντωνόπουλος
Η Οφρύς η δικέρατη (Ophrys oestrifera subsp.bicornis, KREUTZ 2004) ανήκει στην ομάδα Oestrifera (οιστροφόρος). Διακρίνεται για το μεγάλο μέγεθος του άνθους και τους μακρείς κερατόμορφους πλαϊνούς λοβούς. Θεωρείται βαλκανική ποικλία (κατ' άλλους συνιστά είδος) με εξάπλωση βασικά στην Βόρεια Ελλάδα: Μακεδονία, Θράκη, νησιά Βόρειου Αιγαίου. Παρόμοια φυτά όμως φαίνεται πως υπάρχουν και νοτιότερα. Αρχίζει να ανθίζει από τα τέλη Απριλίου.
Πηγή: Ζήση Αντωνόπουλου «Ορχιδέες της Ελλάδας - Το γένος Οφρύς», εκδόσεις Mediterraneo, Ρέθυμνο 2009.
Πηγή: Ζήση Αντωνόπουλου «Ορχιδέες της Ελλάδας - Το γένος Οφρύς», εκδόσεις Mediterraneo, Ρέθυμνο 2009.
Παρασκευή 18 Σεπτεμβρίου 2009
Ophrys helenae
Ήπειρος 04/05/2009 Epirusphoto (c) Spuros Tsiftsis Σπύρος Τσιφτσής
Ενδημική Οφρύς. Είναι άφθονη στην Ήπειρο και το Ιόνιο. Ανατολικά φθάνει μέχρι τις βόρειες πλαγιές του Ολύμπου. Το χαρακτηριστικό της είναι ότι δεν έχει θυρεό. Το χρώμα και οι αποχρώσεις όμως του άνθους, όπως και η όλη του μορφή δείχνουν ότι πρόκειται για ένα ξεχωριστά όμορφο είδος. Περιγράφτηκε το 1928 (RENZ) από την Κέρκυρα.
Κυριακή 13 Σεπτεμβρίου 2009
Ophrys insectifera
Ιωάννινα 04/05/2009photo Σπύρος Τσιφτσής
Η Οφρύς η εντομοφόρος (insectifera) έχει πλατιά εξάπλωση σε όλη την Ευρώπη, φτάνοντας βόρεια μέχρι την Νορβηγία. Γι' αυτό άλλωστε περιγράφτηκε πολύ νωρίς, από το 1753 στην Σουηδία από τον Λιναίο (Carl Linnaeus - Carl von Linné). Η Ελλάδα αποτελεί το νοτιοανατολικότερο σημείο εξάπλωσής της, οπωσδήποτε σε δύο θέσεις στην Ήπειρο και άλλη μία στην Ακαρνανία. Υπάρχουν παλαιές αναφορές για την ύπαρξή της στην Εύβοια, (Alkimos) και την Αμφίπολη (Zaganiaris 1940) της Μακεδονίας, οι οποίες δεν έχουν επιβεβαιωθεί.
Σάββατο 12 Σεπτεμβρίου 2009
Dactylorhiza romana
Σάμος 03/05/2009 Samosphoto (c) George Fakas Γιώργος Φάκας
Πολλές φορές οι Δακτυλόριζες της Ρώμης (Dactylorhiza romana) σχηματίζουν πολυάριθμες αποικίες, με φυτά διαφόρων αποχρώσεων, όπως φαίνεται στην φωτογραφία του Γ. Φάκα από την Σάμο. Περισσότερα για τις ορχιδέες αλλά και για την χλωρίδα της Σάμου στο μπλοκ του Γιώργου Nature of Samos
Πέμπτη 10 Σεπτεμβρίου 2009
Ο Τουρνεφόρ περιγράφει την Ophrys episcopalis
photo (c) Zissis Antonopoulos
Το 1700 ο διάσημος Γάλλος βοτανικός Πιτόν ντε Τουρνεφόρ (Joseph Pitton de Tournefort) επισκέφτηκε το Αιγαίο για βοτανικές και άλλες έρευνες. Την άνοιξη του 1700 ταξίδεψε στην Κρήτη. Πήγε και στα Χανιά και, ανάμεσα στα άλλα, γράφει:
«Στις 12 Μαΐου διανυκτερεύσαμε στο μοναστήρι της Αγίας Τριάδας, που απέχει μισή μέρα από τα Χανιά, πολύ κοντά στο ακρωτήριο Μαλέκα... Παρατηρήσαμε γύρω από το μοναστήρι της Αγίας Τριάδας πολλά σπάνια φυτά, μεταξύ των οποίων υπάρχει ένα είδος Όρχεως, του οποίου το άνθος έχει εκπληκτική ωραιότητα»...
«Στις 12 Μαΐου διανυκτερεύσαμε στο μοναστήρι της Αγίας Τριάδας, που απέχει μισή μέρα από τα Χανιά, πολύ κοντά στο ακρωτήριο Μαλέκα... Παρατηρήσαμε γύρω από το μοναστήρι της Αγίας Τριάδας πολλά σπάνια φυτά, μεταξύ των οποίων υπάρχει ένα είδος Όρχεως, του οποίου το άνθος έχει εκπληκτική ωραιότητα»...
Στη συνέχεια ο Τουρνεφόρ παραθέτει την πλήρη περιγραφή της Orchis cretica, maxime, flore palii episcopalis forma (Όρχις ο κρητικός, μείζων, με άνθος εν είδει επισκοπικού ιματίου), την οποία δεν παραθέτω γιατί χρησιμοποιεί ορολογία και μονάδες μέτρησης της εποχής του και θα μπλέξουμε. Δείτε όμως τα σχέδια για την επισκοπική ορχιδέα, που δημοσίευσε ο Τουρνεφόρ στο βιβλίο του, σε συνδυασμό με μια πρόσφατη φωτογραφία που πήρε ο Ζήσης Αντωνόπουλος.
Τελικά η ορχιδέα που περιέγραψε από τα Χανιά ο Τουρνεφόρ ανήκει στο γένος Οφρύς. Την αποδεκτή σήμερα επιστημονική περιγραφή της Ophrys episcopalis έκανε από την Ελλάδα το 1816 ο POIRET (Πουαρέ). Η επισκοπική ορχιδέα έχει ευρεία διασπορά στην Ανατολική Μεσόγειο. Στην ίδια ομάδα ανήκουν και ορισμένες στενοενδημικές Οφρείς που έχουν βρεθεί σε νησιά των Κυκλάδων (Νάξος, Αμοργός, Άνδρος).
Τελικά η ορχιδέα που περιέγραψε από τα Χανιά ο Τουρνεφόρ ανήκει στο γένος Οφρύς. Την αποδεκτή σήμερα επιστημονική περιγραφή της Ophrys episcopalis έκανε από την Ελλάδα το 1816 ο POIRET (Πουαρέ). Η επισκοπική ορχιδέα έχει ευρεία διασπορά στην Ανατολική Μεσόγειο. Στην ίδια ομάδα ανήκουν και ορισμένες στενοενδημικές Οφρείς που έχουν βρεθεί σε νησιά των Κυκλάδων (Νάξος, Αμοργός, Άνδρος).
Ophrys ariadne X Ophrys ferrum-equinum
Ηρακλειά 22/03/2008 Irakliaphoto (c) Yiannis Gavalas Γιάννης Γαβαλάς
Μπορεί να είναι ένα μικρό νησί η Ηρακλειά στις Μικρές Κυκλάδες αλλά αποτελεί ένα παράδεισο για ορχιδέες. Σ' αυτόν τον παράδεισο έχουμε την τύχη να κατοικεί μόνιμα ένας φίλος, ο μαθηματικός Γιάννης Γαβαλάς, που έχει οργώσει το νησί του και έχει ανακαλύψει πολλά ενδιαφέροντα. Μία από τις ανακαλύψεις του είναι κι αυτό το υβρίδιο μεταξύ της Ophrys ariadne και της Ophrys ferrum-equinum.
Δευτέρα 7 Σεπτεμβρίου 2009
Ophrys regis-ferdinandi
Ρόδος 31/03/2007 Rodosphoto (c) Zissis Antonopoulos Ζήσης Αντωνόπουλος
Ορχιδέα των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, κυρίως από την Χίο και νοτιότερα. Υπάρχει και στις απέναντι ακτές της Μικράς Ασίας. Περιγράφτηκε το 1943 από την Ρόδο. Ανθίζει από τον Μάρτιο σε ανοιχτό περιβάλλον και ξερότοπους.
Κυριακή 6 Σεπτεμβρίου 2009
Epipogium aphyllum
Όλυμπος 26/07/2008 Olymposphoto (c) Spyros Tsiftsis Σπύρος Τσιφτσής
Ορχιδέα με μεγάλη εξάπλωση στην Ευρώπη, αλλά δυσδιάκριτη γιατί προτιμά τα σκοτεινά μέρη των ορεινών δασών, πάνω από τα 1.400 μέτρα. Ονομάστηκε έτσι γιατί δεν έχει φύλλα (άφυλλος - aphyllum), αφού είναι σαπροφυτική. Περιγράφτηκε για πρώτη φορά στην Σιβηρία το 1753. Στην Ελλάδα φυτρώνει περίπου από το ύψος των Μετεώρων και βορειότερα. Ανθίζει το καλοκαίρι.